Helicóptero do 061: consulta urxente diaria de altos voos
A médica Antía Domínguez resalta a importancia da colaboración cidadá nos casos graves
No caso que non vexa, vos controis do vídeo. Pulse co botón dereito e pulse en reproducir ou mostrar controis.
Antía Domínguez podería atender aos seus pacientes en consulta pero elixiu un traballo de altos voos e, cada día, sóbese ao helicóptero do 061 para atender urxencias ao longo de toda a xeografía galega. "Eu non serviría para estar nunha consulta, gústame a urxencia e a acción extrahospitalaria", explica. Mentres fala apaixonadamente do seu traballo -"son unha motivada", recoñece- mostra o seu centro de operacións: un helicóptero cargado de equipamento para atender traumas, patoloxías cardíacas ou emerxencias doutras características.
"É como cando vas competir, adestras, adestras e adestras e, cando chega o día sentes os nervios, uns nervios de activación. É o que sentes cando che chaman para un servizo que pode ser complicado. Pero sabes que es a persoa que máis medios ten nese momento para actuar, confías no teu equipo e, con pouco, resolves", explica a médica.
PIÑOR (TOÉN) 6/05/2021.- Antía Domínguez, médico do helicóptero do 061. José Paz
Por que voa?
Esta aeronave atende casos urxentes cada día. Ou ben se despraza porque o seu tempo de chegada é inferior ao dunha ambulancia, ou é necesaria a súa presenza porque son zonas de difícil acceso. En 2020, a maioría foron pacientes de dor torácica, é dicir, infartos. Tamén sobrevoaron a provincia para atender alteracións de consciencia, a emerxencia de maior incidencia este 2021.
Outro labor fundamental é a intervención do helicóptero nos accidentes de tráfico, que "disparouse coa volta da mobilidade e as operacións saída", explica Domínguez. A media de voos ao mes este ano é de 49, un número que dobra as intervencións realizadas no primeiro ano de pandemia. "Houbo moito parón e cambiou o tipo de servizos. Reducíronse sobre todo os casos de accidente, incluídas as incidencias con tractores e cavadores, algo moi común na provincia". Foron en total 337 intervencións.
"Con todo, non todos poden ser atendidos na aeronave. Os infecciosos, as mulleres embarazadas e os axitados" que poidan poñer en perigo o voo, reciben un tratamento en terra.
PIÑOR (TOÉN) 6/05/2021.- Antía Domínguez, médico do helicóptero do 061. José Paz
"Que as persoas que están no accidente colaboren connosco pode salvar moitas vidas", di Domínguez. O 061, xa desde antes da pandemia, está a primar a intervención telefónica. Un elemento fundamental cando ocorre un traumatismo ao que vai acudir o helicóptero: "Por teléfono pódenche explicar como realizar unha RCP ou nós podemos dar indicacións.
Hai que ter a mente fría: a persoa ou vive ou morre". A médica lembra un dos seus casos máis rocambolescos: un mozo foi atropelado en Navia de Suarna e sangraba extremadamente polo pescozo. ?Os seus amigos taponáronlle a ferida ata que chegamos e estiveron en contacto connosco, iso foi o que lle salvou a vida?, relata. O mesmo ocorre cos sitios para aterrar, dado que han de ser zonas medianamente despexadas, que non sempre atopan desde o helicóptero:
"A semana pasada en Carballeda de Valdeorras, un comuneiro sinalounos unha leira para aterrar e acompañounos máis de 500 metros, grazas a el, puidemos chegar a tempo", indica Domínguez.
Oxalá esixisen unha formación específica
A pesar da presenza de dous helicópteros medicalizados e de uso frecuente, un en Toén e outro en Santiago, en Galicia non hai formación específica para aeronaves (EMS), algo que dificulta e desampara aos médicos que traballan neste tipo de servizos de urxencia.
"Aos poucos estamos a loitar para ter unha especialidade e que se regule esta formación porque a maioría de nós fómonos especializando segundo foi xurdindo" , explica Antía Domínguez. No seu caso traballou en hospitais e en Urxencias, "pero estudei pola miña conta a través de cursos -a maioría pagámosnolos/pagámonolos os propios médicos- para este servizo que é tan esixente", lamenta. Así, a pesar da dificultade das situacións e a característica extrahospitalaria do desprazamento, "non hai unha formación regrada que nos valide". Cre que sería conveniente que "esixísena, igual que noutros servizos piden determinados másteres, porque así se marcaría a diferenza", sinala.